Skip to main content

संविधान विपरीत सरकार नै असुल्छ विद्यार्थीबाट पैसा

  संविधान विपरीत सरकार नै असुल्छ विद्यार्थीबाट पैसा News Summary Generated by OK AI. Editorially reviewed. सरकारले विद्यार्थीबाट उठाइरहेको शुल्क गैरकानूनी रहेको शिक्षा क्षेत्रका सरोकारवाला एवं विज्ञहरूको जिकिर छ । विद्यालय सञ्चालनको लागि कुनै न कुनै रूपमा शुल्क लिन बाध्य भएको प्रधानाध्यापकहरू स्वीकार्छन् । महालेखा परीक्षकको कार्यालयले विद्यार्थीबाट विभिन्न शीर्षकमा लिइरहेको शुल्कबारे प्रश्न उठाएको छ । ३० जेठ, काठमाडौं । सानोठिमीस्थित परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयको कम्पाउण्डमा प्रत्येक दिन विद्यार्थीको लामो लाइन लाग्छ । बिहान १० नबज्दै लामबद्ध भएका विद्यार्थी कोही प्रमाणपत्र बनाउन, कोही हराएको प्रमाणपत्रको प्रतिलिपि लिन त्यहाँ पुगेका हुन् । त्यही लाइनमा थिए, बाराबाट आएका सुरेश सुनार । उनले भने, ‘एसईईको मूल प्रमाणपत्र हराएपछि प्रतिलिपि लिन आएको हुँ । ५०० रुपैयाँ शुल्क तिरें ।’ काठमाडौं कपनबाट प्रमाणपत्र प्रमाणीकरण गर्न गएकी निरुमाया श्रेष्ठले पनि १ हजार रुपैयाँ राजस्व बुझाइन् । प्रमाणपत्र सच्याउन सल्यानबाट आएका कमल चन्दले पनि ५०० राजस्व बुझाए । ‘शुल्क लाग्छ भनेपछि तिर्नै पर्‍यो नि’ उनी...

पुस्तक पाउने आसैआसमा परीक्षाको तयारी

 मुगु — सोरु गाउँपालिका–९ कालैस्थित विजय माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा ९ मा अध्ययनरत विद्यार्थी आधा पुस्तक नपाएरै वार्षिक परीक्षाको तयारीमा जुटेका छन् । ९ कक्षाका ७८ विद्यार्थीका लागि अर्थशास्त्र र शिक्षा विषय अझै आएको छैन । यो वर्ष कक्षा ८ का २५ विद्यार्थीले कम्प्युटर शिक्षाको किताब देख्न पाएनन् । नयाँ पुस्तक नआएपछि अघिल्लो वर्षका विद्यार्थीले पढेर च्यातिएका पुस्तक नै पढेर उनीहरूले वार्षिक परीक्षाको तयारी थालेका हुन् ।

कक्षाकोठामा पढ्दै मुगुको विजय माध्यमिक विद्यालय कालैका विद्यार्थी । तस्बिर : राजबहादुर/कान्तिपुर

‘शिक्षा र अर्थशास्त्र किताब नै पाइएन, दाइदिदीले पढेका आधा च्यातिएका किताब पढेरै परीक्षाको तयारीमा जुट्नुपरेको छ,’ कक्षा ९ की रीता बमले भनिन्, ‘झन्डै २ महिना त सरहरूले किताब नआएको भन्दै कक्षा नै लिनुभएन, कोर्स पनि मुस्किलले आधा मात्र सकिएको छ, कसरी परीक्षा दिने ?’ गाउँपालिकाले चैत दोस्रो सातादेखि वार्षिक परीक्षा सञ्चालन गर्ने निर्णय गरिसकेको छ ।

परीक्षा नजिकिएपछि अर्थशास्त्रको किताब कक्षा ९ का गणेश जैसी र टीकाराम जैसीले साटासाट गरेर पढिरहेका छन् । ‘नयाँ पुस्तक आएन, दुवैको घर सँगसँगै भएकाले सरहरूले पालोपालो पढ्नु भनेर पुरानो किताब दिनुभयो,’ गणेशले भने, ‘२/३ दिन आलोपालो गरेर दाजुभाइले एउटै किताब पढिरहेका छौं ।’ उनीहरू भाइभाइका छोराहरू हुन् । सबै विषयको कोर्स पनि पूरै नसकिएकाले परीक्षाको तयारीमा समस्या भएको बताए । उनका अनुसार सबैजसो विषयको झन्डै ६० प्रतिशत कोर्स मात्र सकिएको छ । किताब नआउँदा पढाइ कमजोर बन्दै गइरहेको टीकारामको भनाइ छ । उनले गत वर्ष पनि कक्षा ८ मा स्वास्थ्य, शारीरिक र नेपाली विषयको किताब दाजुभाइले आलोपालो गरेर पढेको बताए ।

एक वर्षसम्म विषयगत पुस्तक नपाएरै विद्यार्थीले परीक्षा दिनु दुर्गमको नियति भएको प्रधानाध्यापक वीरबहादुर बमले बताए । ‘विद्यार्थीको हातमा किताब छैन भने शिक्षकले पढाएको के अर्थ ?,’ उनले भने, ‘हरेक वर्ष विद्यार्थी पाठ्यपुस्तककै अभावमा परीक्षा दिन बाध्य छन् ।’ उनले ८ वर्षयता विद्यालयमा सबैजसो कक्षाको पूरै सेट किताब नआएको बताए ।

एक दशकअघिसम्म मुगुमा हवाई मार्गबाट किताब आउँथ्यो, जसका कारण किताब नपुग्ने समस्या थिएन । २०६९ सालमा मुगु सडक सञ्जालमा जोडिएयता किताब आउन समस्या हुन थालेको जनज्योति माविका प्रधानाध्यापक सुवास रावलले बताए । ‘कुनै वर्ष स्थानीय तहले बजेट निकासामै ढिलाइ गर्छन्, कुनै वर्ष जनक शिक्षाको सुर्खेत कार्यालयमा किताब हुँदैन,’ उनले भने, ‘पछिल्लो समयमा त ढुवानीको जिम्मा लिएकाहरूले किताब ल्याउनै आनाकानी गर्न थाले, ल्याए पनि १/२ वटा विषयका किताब सधैं छुटाएका हुन्छन् ।’

जिल्लाभरिका १ सय ४१ वटा सामुदायिक विद्यालयमा यो वर्ष पूरै सेट किताब नआएको शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाईले जनाएको छ । इकाईका अनुसार सबै पालिकाहरूले चैतभित्रै परीक्षा सक्ने तयारी गरेका छन् । गत वर्ष खत्याड गाउँपालिकामा ढुवानी भएको पाठ्यपुस्तक सडक अवरुद्ध हुँदा झन्डै ३ महिना जुम्लाको गोठीज्युलामा अलपत्र परेको थियो । शैक्षिक सत्र सुरु हुनुभन्दा एक महिनाअघि नै पुस्तक पुर्‍याउने नीति भए पनि मुगुमा सधैं किताब अभाव हुने गरेको इकाई प्रमुख सूर्य खत्रीले बताए ।

प्रकाशित : फाल्गुन २०, २०७९ ०७:२३

Comments

Popular posts from this blog

हामी what पढाउछौ तर जिजेनहरु how सिक्न चाहन्छन् ।

घोक्ने होइन, बुझ्ने र व्यवहारमा उतार्ने शिक्षाको पक्षमा जेन–जी Like खासमा  सन् १९९७ देखि २०१२ को बिचमा जन्मिएका मानिसलाई विश्वमै ‘जेन–जी’ पुस्ता भनेर चिनिन्छ । यो पुस्ता अहिले १३ वर्षदेखि २८ वर्ष उमेर समूहको छ । भविष्यको जिम्मेवारी लिन तम्तयार यो पुस्ता विश्वमा प्रविधिको विकाससँगै हुर्किएको छ । त्यसैले यो पुस्ताको सोच, चिन्तन र बुझाइ अन्य पुस्ताको भन्दा भिन्न छ ।   अन्य क्षेत्रमा मात्र हैन सुचना प्रविधिमा पनि अब्बल छन् जी जेनका पुस्ताका  विद्यार्थीहरु । यस पुस्ताका विद्यार्थीहरुको सिकाई शैली आधुनिक, सोचाइ आधुनिक देखिन्छ तर हाम्रा शिक्षकहरु परम्परावादी, सिकाउने शैली परम्परगत सिकिने ज्ञान परम्परावादी देखिदैछन् । हामीले what पढाउछौ तर विद्यार्थी how खोज्छन् । हामी what is पढाउँछौं जस्तै शिक्षा भनेको, अर्थशास्त्र नाम सर्वनाम स्वास्थ्य बिज्ञान भनेको केहो ? यस्तै यस्तै अनि यसैको भए नभएको नालीबेली पढाएर भएनभए बिद्वानहरुको परिभाषा लेखाएर समय खर्च गर्छौं । नेपालमा अहिले पनि परम्परागत शैलीमार्फत नै पठनपाठन हुँदै आएको छ । यसको अर्थ परम्परागत पाठ्यक्रम परम्परागत पाठ्रयव...

संविधान विपरीत सरकार नै असुल्छ विद्यार्थीबाट पैसा

  संविधान विपरीत सरकार नै असुल्छ विद्यार्थीबाट पैसा News Summary Generated by OK AI. Editorially reviewed. सरकारले विद्यार्थीबाट उठाइरहेको शुल्क गैरकानूनी रहेको शिक्षा क्षेत्रका सरोकारवाला एवं विज्ञहरूको जिकिर छ । विद्यालय सञ्चालनको लागि कुनै न कुनै रूपमा शुल्क लिन बाध्य भएको प्रधानाध्यापकहरू स्वीकार्छन् । महालेखा परीक्षकको कार्यालयले विद्यार्थीबाट विभिन्न शीर्षकमा लिइरहेको शुल्कबारे प्रश्न उठाएको छ । ३० जेठ, काठमाडौं । सानोठिमीस्थित परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयको कम्पाउण्डमा प्रत्येक दिन विद्यार्थीको लामो लाइन लाग्छ । बिहान १० नबज्दै लामबद्ध भएका विद्यार्थी कोही प्रमाणपत्र बनाउन, कोही हराएको प्रमाणपत्रको प्रतिलिपि लिन त्यहाँ पुगेका हुन् । त्यही लाइनमा थिए, बाराबाट आएका सुरेश सुनार । उनले भने, ‘एसईईको मूल प्रमाणपत्र हराएपछि प्रतिलिपि लिन आएको हुँ । ५०० रुपैयाँ शुल्क तिरें ।’ काठमाडौं कपनबाट प्रमाणपत्र प्रमाणीकरण गर्न गएकी निरुमाया श्रेष्ठले पनि १ हजार रुपैयाँ राजस्व बुझाइन् । प्रमाणपत्र सच्याउन सल्यानबाट आएका कमल चन्दले पनि ५०० राजस्व बुझाए । ‘शुल्क लाग्छ भनेपछि तिर्नै पर्‍यो नि’ उनी...

Proposal for Thesis

 १. शोध शीर्षक  अध्ययन गर्न गइरहेको प्रस्तावित शोधपत्रको शीर्षक कक्षा ८ मा अध्ययनरत सर्लाही जिल्लाका सामुदायिक विद्यालयका अध्ययनरत तामाङ विद्यार्थीहरूको सस्वरपठन सीप अवस्थाको एक अध्ययन” रहने छ ।  २. शोधको प्रयोजन प्रस्तावित शोधपत्र त्रिभुवन विश्वविद्यालय शिक्षाशास्त्र सङ्काय, नेपाली भाषा शिक्षा विभागअन्तर्गत स्नातकोत्तर तह नेपाली दोस्रो वर्षको पाठ्यांश ५९८ को उद्देश्य पूरा गर्ने प्रयोजनका निमित्त रहने छ ।  ३. समस्था कथन  भाषा सञ्चार आदनप्रदान गर्ने मुख्य माध्यम हो । भाषाको विकासले नै वालबालिकाको सिकाइ क्षमतामा बृद्धि ल्याउँछ । भाषा विकासमा सुनाइ, बोलाइ, पढाइ र लेखाइ गरी चारवटा सीप विकास हुनु जरुरी हुन्छ । नेपालको सन्दर्भमा नेपाली भाषाको विकासलाई मुख्य जोड दिई सानै कक्षादेखि नै नेपाली भाषाको विषयलाई अनिवार्य गराइ पठनपाठन हुँदै आइरहेको छ । भाषाको विकासमा विभिन्न तत्वहरुले प्रभाव पार्दछ जसका कारणले भाषामा त्रुटि हुने गर्दछ ।  कुनै पनि भाषा सिकाइका क्रममा त्रुटि हुनुलाई स्वाभाविक प्रक्रिया मानिन्छ । त्रुटिले भाषा सिकाइमा सिकाइको प्रकृति तथा प्रवृत्...

९ एन–एएनसी हालसम्मकै ठूलो डोमेस्टिक दुर्घटना चरामा ठोक्किएर विमान दुर्घटना भएको आशंका

काठमाडौंबाट पोखराका लागि उडान भरेको यति एयरलाइन्सको एटिआर विमान दुर्घटना हुँदा ३० जनाको मृत्यु भएको छ । चालक दलका सदस्यसहित ६८ यात्रु लिएर पोखरा उडेको उक्त विमान चरामा ठोक्किएर दुर्घटना भएको आशंका गरिएको छ । विमानमा  ४ जना चालक दलका सदस्य र ६८ जना यात्रु सवार थिए । दुर्घटनामा भएको मानवीय क्षतिकोे यकिन विवरण आइसकेको छैन । यदि विमानमा सवार ७२ जनाकै मृत्यु भएमा यो नै आन्तरिक उडानतर्फ हालसम्मकै ठूलो दुर्घटना हुनेछ । यसअघि १४ मार्च २०१८ मा बंगलादेशबाट नेपाल आएको युएस–बङ्गला एयरलाइन्सको विमान त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा दुर्घटनाग्रस्त हुँदा ५१ जनाको मृत्यु भएको थियो । मृतकहरु प्रति हार्दिक समवेदना छ ।

Followers